Mudanyalı Şehit Şükrü Çavuş
Şükrü Çavuş, 25 Haziran 1920'de Mudanya'ya asker çıkarma girişiminde bulunan İngiliz askerlerine silahla karşı koyarak şehit olmuştur.
Şükrü Çavuş 1898 yılında Mudanya'da doğdu. Babası, kavaf (ayakkabıcı) Canip'tir. Rüşdiye Mektebi'ni tamamladı. Babası ile Mudanya'da esnaflık yaptı. I. Dünya Savaşı başlayınca orduya katıldı. Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından sonra İstanbul'da ve İzmir'de askerlik yaptı.
Terhis olup Mudanya'ya döndükten sonra yeniden askere alınan Şükrü Çavuş, 15 Mayıs 1919'da İzmir'den bir şileple Mudanya'ya gelen 56. tümene dahil oldu.
25 Haziran 1920 sabahı Mudanya açıklarına demirleyen İngiliz filosundan sandallarla asker çıkarılması üzerine Şükrü Çavuş'un bulunduğu 5. Bölük askerleri savunma yapmak üzere geri çekildi. Şükrü Çavuş, İskele Meydanı'ndaki Kadı Çeşmesi'ne ilerleyen İngiliz askerleri saklandığı mezarlıktan izledi ve kendisine doğru yaklaşan askerlere ateş açtı. İngiliz Ordusu'ndan bir binbaşı ile bir eri öldürdükten sonra İngiliz askerlerinin karşı ateşi ile yaralandı ve can verdi.
Mudanya'nın İşgali
25 Temmuz 1920'de Şükrü Çavuş'un açtığı ateş nedeniyle paniğe kapılan İngiliz askerleri gemilerine kaçmış böylece işgal girişimi sonuçlanmadan kalmıştır. 6 Temmuz'da yeniden çıkarma hareketine girişen ve 3 saat kadar kasabayı bombaladıktan sonra karaya çıkan İngilizler, 8 Temmuz'da Mudanya'yı Yunan birliklerine teslim etmiş; Mudanya, 12 Eylül 1922'ye kadar işgal altında kalmıştır.
Şükrü Çavuş Anıtı
Şükrü Çavuş ve Mudanya'nın kurtuluşunda can ver vermiş sekiz arkadaşının anısına 1925'te Mudanya İskele Meydanı'ndaki Atatürk Park içine Şehitlik Anıtı yapılmıştır. Orhan Samast öncülüğünde 25 Haziran 2010 yılında başlatılan ilk tören ile her yıl 25 Haziran'da anıtı başında törenle anılmaktadır. Ayrıca, Mudanya'nın Kurtuluşu günü olan 12 Eylül'de de bu anıt önünde tören düzenlenir.
Şükrü Çavuş'un vurulduğu yer, 1995 yılında adını taşıyan bir park haline getirilmiş ve büstü yerleştirilmiştir. Mudanya'da bir mahalle ve bir okula adı verilmiştir.
Sözlerini Mudanya’da 1950’li yıllarda belediye sağlık memuru olarak görev yapan şair Lami Güray’ın yazdığı ve Sadettin Kaynak'ın bestelediği "Mudanyalı Şükrü Çavuş" şarkısı, TRT'nin Türk Sanat Müziği Sözlü Eserler Repertuarı’na girmiştir.
https://www.youtube.com/watch?v=KQK51PO5NqQ